Conclusies

P. van Os, A. Ribbens en NRC (hierna gezamenlijk: NRC) hebben in de publicaties “Nieuw verwijt van bedrog treft kunsthandelaar Jan Six – na een Rembrandt nu een kameel” en “Jan Six ontkent koper te zijn van door hem ontdekte
Rembrandt” op journalistiek zorgvuldige wijze bericht over J. Six (klager). Er bestond voldoende aanleiding om over klager te berichten zoals is gedaan, waarbij voldoende wederhoor is toegepast. Van relevante feitelijke onjuistheden is niet gebleken. Er is geen sprake van sensationele of tendentieuze berichtgeving en ook niet van (de schijn van) belangenverstrengeling. Ten slotte heeft NRC serieus en voldoende inhoudelijk op de klachten gereageerd.

W. Groeneveld en Dagblad van het Noorden hebben in het artikel “Ratten in de Peperstraat in Groningen: eigenaren van afval krijgen een week de tijd om op te ruimen” bericht over overlast in Groningen. In het artikel zijn de heren A. en B. Kaynar en Centavos Investment BV (klagers) gediskwalificeerd, terwijl onvoldoende wederhoor is toegepast. Bovendien is een feitelijke onjuistheid niet zo snel mogelijk op passende wijze rechtgezet. Groeneveld en Dagblad van het Noorden hebben op deze punten journalistiek onzorgvuldig gehandeld. Voor het overige was hun handelwijze zorgvuldig. De Raad voor de Journalistiek doet de aanbeveling aan Dagblad van het Noorden om deze conclusie ruimhartig te publiceren.

M. Gerling en het AD hebben met de verder gelijkluidende artikelen “Wie vertraagt de schadevergoeding voor slachtoffers schietdrama Alphen?” en “Tien jaar na schietdrama nog altijd geen schadevergoeding” journalistiek onzorgvuldig gehandeld jegens O. Kadir (klager). In het artikel wordt klager gediskwalificeerd, zodat wederhoor bij hem had moeten worden toegepast. Dat is ten onrechte nagelaten, terwijl door de wijze waarop citaten van klager zijn verwerkt de onjuiste indruk is gewekt dat hij wél op de aantijgingen aan zijn adres heeft gereageerd. De Raad voor de Journalistiek doet de aanbeveling aan het AD om deze conclusie ruimhartig te publiceren.

J. Frederik heeft in het door De Correspondent uitgegeven boek “Zo hadden we het niet bedoeld – De tragedie achter de toeslagenaffaire” een reconstructie gegeven van de totstandkoming van de toeslagenaffaire. Daarbij wordt bericht over A. Gökçe en diens gastouderbureau Dadim Gastouders BV (klagers). Niet is gebleken dat in het boek een zodanig vertekend beeld van klagers is gegeven, dat sprake is van niet-waarheidsgetrouwe of tendentieuze berichtgeving. De reconstructie is onderbouwd met bronnen, er is voldoende onderscheid gemaakt tussen feiten en beweringen, en op juiste wijze wederhoor toegepast. Het is ongelukkig dat enkele door klagers voorgestelde aanpassingen niet voor het verschijnen van de eerste druk zijn verwerkt. Deze omissie is op adequate wijze hersteld. Frederik en De Correspondent hebben journalistiek zorgvuldig gehandeld.

De Raad voor de Journalistiek ziet geen aanleiding om de conclusie RvdJ 2021/38 over een klacht tegen de Leeuwarder Courant te herzien. Verzoeker maakt bezwaar tegen de afwegingen die de Raad in zijn conclusie heeft gemaakt, maar heeft niet aannemelijk gemaakt dat de Raad zijn conclusie op basis van onjuiste constateringen heeft genomen. Dat verzoeker zich niet kan vinden in de overwegingen en het oordeel van de Raad, is onvoldoende om een verzoek tot herziening te honoreren.

De Raad voor de Journalistiek ziet geen aanleiding om de conclusie RvdJ 2021/37 over een klacht tegen Omrop Fryslân te herzien. Verzoeker maakt bezwaar tegen de afwegingen die de Raad in zijn conclusie heeft gemaakt, maar heeft niet aannemelijk gemaakt dat de Raad zijn conclusie op basis van onjuiste constateringen heeft genomen. Dat verzoeker zich niet kan vinden in de overwegingen en het oordeel van de Raad, is onvoldoende om een verzoek tot herziening te honoreren.

De betrokken journaliste en het nieuwsblad hebben in het artikel “’Ze is vol met gif gespoten’” op verzoek van klagers aandacht besteed aan het onderwerp ouderverstoting. Dat het artikel een andere insteek heeft gekregen dan klagers hadden verwacht, valt het nieuwsblad niet te verwijten.
Het nieuwsblad was vrij het onderwerp te belichten op de wijze zoals dat is gedaan. Vervolgens is het nieuwsblad terecht overgegaan tot het plaatsen van een reactie van de dochter van een van de klagers. Naar aanleiding van de bezwaren van klagers heeft het nieuwsblad een passend voorstel gedaan om nog een kort, feitelijk naschrift te plaatsen. Dat klagers daarmee niet akkoord zijn gegaan, kan het nieuwsblad niet worden verweten. De journaliste en het nieuwsblad hebben journalistiek zorgvuldig gehandeld.

Naschrift: Vanwege de persoonlijke omstandigheden van klagers en het feit dat de benaming van het nieuwsblad kan leiden tot herleidbaarheid van klagers, heeft de Raad gemeend dat het in dit uitzonderlijke geval passend is om de benaming van het nieuwsblad weg te laten.

P. Bolwerk, De Gelderlander, AD en de Stentor (hierna: De Gelderlander c.s.) hebben op journalistiek zorgvuldige wijze aandacht besteed aan een conflict tussen X (klager) en diens buren. Van journalistiek ontoelaatbare vooringenomenheid of partijdigheid is niet gebleken. Het artikel beschrijft het conflict op een neutrale en feitelijke wijze, waarbij voldoende aandacht is besteed aan de visie van klager. Een omissie in de kop van het online-artikel is snel en adequaat hersteld. De berichtgeving is niet eenzijdig of tendentieus. Er is geen zodanig vertekend beeld of onzorgvuldige weergave van de kwestie gegeven, dat daarmee geen sprake meer is van waarheidsgetrouwe berichtgeving. Van een disproportionele aantasting van klagers privacy is geen sprake. Het is te betreuren dat de communicatie tussen klager en De Gelderlander niet optimaal is verlopen, maar dat maakt niet dat de klacht op onzorgvuldige wijze is afgehandeld.

F. Smit en Brainwash hebben in een uitzending van Brainwash Zomerradio tijdens een live-interview met Joris van Casteren onder meer aandacht besteed aan zogeheten ‘eenzame uitvaarten’. Volgens B.F.M. Droog (klager) heeft Van Casteren onjuiste uitlatingen gedaan over de oorsprong van het concept van de eenzame uitvaarten en had Smit moeten doorvragen of Van Casteren moeten corrigeren. Verder meent klager dat Brainwash achteraf een rectificatie had moeten plaatsen, omdat hij de bedenker is van het algemene concept van de eenzame uitvaart.
Volgens de Raad is geen sprake van apert onjuiste of grievende uitlatingen van Van Casteren. Er bestaat dan ook geen aanleiding voor de conclusie dat Smit tijdens het interview journalistiek onzorgvuldig heeft gehandeld dan wel dat Brainwash ten onrechte heeft nagelaten om een rectificatie te plaatsen.

J. Terpstra en Omroep Gelderland (gezamenlijk: Omroep Gelderland) hebben in de artikelen “’Mama huilde steeds vaker’: waarom families hun demente oudere weghaalden uit de Herbergier”, “’Bezuinigd op eten en zorg’ voor demente bejaarden” en “Onrust in villa voor dementerende ouderen, tientallen zorgmedewerkers opgestapt” en in een uitzending van het tv-nieuws aandacht besteed aan vermeende onrust in Herbergier Velp. Omroep Gelderland had voldoende aanleiding om over de kwestie te berichten en heeft daarbij op zorgvuldige wijze wederhoor toegepast. Verder is niet gebleken dat de berichtgeving relevante feitelijke onjuistheden bevat. In zoverre was de handelwijze van Omroep Gelderland zorgvuldig.
Echter, gelet op de prominente wijze waarop oud-medewerkers en ontevreden familieleden aan het woord zijn gelaten, is onvoldoende aandacht besteed aan het tegengeluid dat de beschuldigingen aanmerkelijk nuanceert. Daardoor is de berichtgeving onevenwichtig en tendentieus. Omroep Gelderland heeft op dit punt journalistiek onzorgvuldig gehandeld. De Raad voor de Journalistiek doet de aanbeveling aan Omroep Gelderland om deze conclusie ruimhartig te publiceren.