Samenvatting
De Leeuwarder Courant heeft in de periode van september 2009 – juli 2012 in dertien publicaties bericht over de gang van zaken bij recreatiepark Schatzenburg en in dat verband over klager. Klager heeft verzocht om aanpassing dan wel verwijdering of anonimisering van de publicaties, maar dat verzoek is niet gehonoreerd. Voor zover klager heeft bedoeld zijn klacht te richten tegen de inhoud van de publicaties, is de klacht niet tijdig door de Raad ontvangen en daarom niet inhoudelijk behandeld. Verder gaat de klacht over het recht op vergetelheid. Er is geen sprake van een uitzonderlijk geval op grond waarvan het publieke belang van een zo volledig mogelijk, betrouwbaar archief moet wijken voor het particuliere belang van klager. De Leeuwarder Courant heeft journalistiek zorgvuldig gehandeld door de publicaties niet te verwijderen of te anonimiseren.
Conclusie van de Raad voor de Journalistiek
inzake de klacht van
X
tegen
de hoofdredacteur van de Leeuwarder Courant
De heer mr. A. Buurma, juridisch adviseur te Zoetermeer, heeft op 17 mei 2021 namens de heer X (klager) een klacht ingediend tegen de hoofdredacteur van de Leeuwarder Courant. Op 14 juni 2021 heeft mr. J.J. Gevers, advocaat te Groningen, namens de Leeuwarder Courant op de klacht gereageerd. Bij de beoordeling van de klacht is verder correspondentie van klager betrokken van 21 juni 2021.
De klacht is behandeld op de digitale zitting van de Raad van 2 juli 2021. Klager was daar aanwezig vergezeld door mr. Buurma, die het standpunt van klager heeft toegelicht aan de hand van een pleitnotitie. Namens de Leeuwarder Courant zijn de heer S. Warmerdam, hoofdredacteur, en mr. J.J. Gevers verschenen.
DE FEITEN
In de periode van 10 september 2009 tot en met 7 juli 2012 zijn op de website van de Leeuwarder Courant de volgende publicaties over klager en het recreatiepark Schatzenburg verschenen:
· “Faillissementen populair bij de lezer”;
· “Zwembad Schatzenburg terug bij [X]”;
· “Bungalow brandt uit in Menaam”;
· “Sluiting dreigt voor zwembad Menaam”;
· “Zwemplas Menaam verontreinigd”;
· “Eens de grote man, nu aan de grond”;
· “Leidingen van zwembad Schatzenburg stuk”;
· “Fiets Polen niet gestolen”;
· “Schatzenburg vangt bot bij Raad van State”;
· “Onenigheid houdt zwembad Menaam dicht”;
· “Beheerder Schatzenburg lijkt gepasseerd te worden”;
· “[X] gewipt als badbeheerder”;
· “Zwembad Schatzenburg eindelijk weer open”.
DE STANDPUNTEN VAN PARTIJEN
Klager stelt – kort samengevat – het volgende. Hij wenst dat de Leeuwarder Courant de publicaties verwijdert of anonimiseert. De publicaties zijn niet correct, aangezien daarin de naam ‘[…]’ wordt gebruikt. Zijn naam is echter ‘[….]’. ‘[…]’ was echter een zaaknaam van […] Beheer BV.
De reden dat klager bezwaar heeft tegen het gebruik van de naam ‘[…]’ is dat deze naam een koppeling suggereert tussen het voormalige bedrijf […] Beheer BV en de perikelen rondom Schatzenburg en dat het bedrijf failliet zou zijn gegaan als gevolg van die perikelen. In werkelijkheid heeft klager op eigen initiatief voor het bedrijf […] Beheer BV (later […] BV) faillissement aangevraagd. Daarbij komt dat het gebruik van ‘[…]’ de onjuiste indruk wekt dat klager persoonlijk failliet zou zijn gegaan. Bovendien wordt klager ten opzichte van de perikelen rondom Schatzenburg neergezet als betrokkene, terwijl hij daar juist slachtoffer van is. Er is dan ook sprake van onjuiste en tendentieuze berichtgeving, aldus klager.
Volgens klager dient de Leeuwarder Courant zich aan de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) te houden en een belangenafweging te maken. Die belangenafweging moet in zijn voordeel uitvallen, omdat de berichtgeving grote nadelige gevolgen voor hem heeft. Hij loopt opdrachten mis en is afgewezen voor sollicitaties vanwege de publicaties. Daar staat tegenover dat de actualiteitswaarde van de publicaties gering is. Klager concludeert dat de Leeuwarder Courant bij de afwijzing van klagers verzoek tot verwijdering of anonimisering een onjuiste belangenafweging heeft gemaakt.
Op de zitting merkt klager nog op dat hij geen krant leest en niet op internet kijkt, waardoor hij eerder geen weet had van de publicaties.
De Leeuwarder Courant stelt hier – eveneens samengevat – het volgende tegenover. De zaak dient enkel te gaan over de vraag of anonimiseren of verwijdering van de publicaties in het archief van de Leeuwarder Courant aan de orde is. Er is geen sprake van een uitzonderlijk geval, waardoor het publieke belang van zo volledig mogelijk, betrouwbare archieven dient te wijken voor de particuliere belangen van klager. Volgens de Leeuwarder Courant heeft klager onvoldoende aangetoond dat hij hinder heeft van de publicaties. De publicaties zijn ook niet onjuist. Als klager al hinder heeft van de berichtgeving, dan is dat een gevolg van zijn eigen handelen. Overigens is het opmerkelijk dat het nadeel volgens klager pas in 2020 zou zijn ingetreden. Verder wijst de Leeuwarder Courant erop dat klager ten tijde van de publicaties meerderjarig was, dat het publiek belang van een volledig en betrouwbaar archief groot is en dat geen sprake is van een opinie maar van een feitelijke vaststelling door de journalist.
Op de zitting voegt de Leeuwarder Courant hieraan toe dat klager de gestelde negatieve effecten van de publicaties mogelijk kan beperken door bij Google een beroep te doen op het recht van vergetelheid.
BEOORDELING VAN DE KLACHT voor zover gericht tegen de inhoud van de publicaties
Volgens artikel 2a van het Reglement moet een klager zijn bezwaren over een publicatie eerst voorleggen aan het betrokken medium, voordat hij zijn klacht bij de Raad kan indienen. Dit dient te gebeuren binnen drie maanden na het plaatsvinden van de journalistieke gedraging waartegen klager bezwaar heeft. Daarna heeft het medium maximaal één maand de gelegenheid om de klacht af te handelen. Vervolgens kan de klager zijn klacht indienen bij de Raad en wel uiterlijk binnen zes maanden na de gewraakte publicatie.
Voor zover klager heeft bedoeld zijn klacht ook te richten tegen de inhoud van de genoemde publicaties staat vast dat de klacht niet binnen zes maanden na de gewraakte publicaties bij de Raad is binnengekomen.
Klager heeft geen omstandigheden aangevoerd op grond waarvan kan worden geoordeeld dat de overschrijding van de termijn hem niet kan worden verweten.
De Raad zal de klacht op dit onderdeel dan ook niet inhoudelijk behandelen.
BEOORDELING VAN DE KLACHT voor zover gericht tegen de weigering om de publicaties te verwijderen of te anonimiseren
De beslissing van de Leeuwarder Courant om de publicaties niet te verwijderen of te anonimiseren is een zelfstandige journalistieke gedraging in de zin van de statuten, zodat de Raad daarover kan oordelen.
De Raad stelt voorop dat wanneer journalisten het verzoek krijgen om online toegankelijke publicaties (tekst, beeld en/of geluid) te anonimiseren dan wel te verwijderen, zij slechts in uitzonderlijke gevallen het publieke belang van zo volledig mogelijk, betrouwbare archieven laten wijken voor de particuliere belangen van degene die hierom verzoekt.
Alle omstandigheden in aanmerking genomen, is naar het oordeel van de Raad geen sprake van een uitzonderlijk geval als hiervoor bedoeld. Daarbij is in het bijzonder van belang dat de artikelen neutraal en feitelijk van aard zijn en dat de bezwaren van klager vooral zien op de juistheid van de inhoud, terwijl hij daarover eerder had moeten klagen. Dat klager – naar hij stelt – in het dagelijks leven bij de ontplooiing van zijn economische activiteiten nadeel ondervindt omdat opdrachtgevers en werkgevers hem door de publicaties kunnen koppelen aan recreatiepark Schatzenburg, weegt in dit geval niet op tegen het publieke belang dat de Leeuwarder Courant moest afwegen. Ook anderszins is niet gebleken van omstandigheden op grond waarvan de belangenafweging toch in het voordeel van klager zou moeten uitvallen.
De Leeuwarder Courant heeft dan ook journalistiek zorgvuldig gehandeld door de artikelen niet te verwijderen of te anonimiseren. In dit verband merkt de Raad nog op dat hij journalistieke uitingen niet toetst aan wettelijke regels zoals de AVG.
Relevant punt uit de Leidraad van de Raad: D.
Relevant artikel uit het Reglement voor de werkwijze van de Raad: 2a
Relevante eerdere conclusie: RvdJ 2021/17
CONCLUSIE
De Leeuwarder Courant heeft journalistiek zorgvuldig gehandeld door de publicaties niet te verwijderen of te anonimiseren. Voor zover klager bezwaar heeft gemaakt tegen de inhoud van de berichtgeving, is de klacht niet inhoudelijk behandeld.
Zo vastgesteld door de Raad op 10 september 2021 door mw. mr. J.W. Bockwinkel, voorzitter, mw. dr. J. Luttikhold, H.P.M.J. Schneider, mw. M. Stenneke en mw. M. Thie, leden, in tegenwoordigheid van mw. mr. D.C. Koene, secretaris, en mr. G. Kamminga, plaatsvervangend secretaris.