Conclusies

In oktober 2016 is op de website van De
Gelderlander en AD een artikel over klaagster verschenen. Klaagster, die
destijds zelf aan de publicatie heeft meegewerkt, maakt er nu bezwaar tegen dat
De Gelderlander en AD het artikel niet van hun site willen verwijderen. De
klacht gaat over het recht op vergetelheid. Er is geen sprake van een
uitzonderlijk geval op grond waarvan het publieke belang van een zo volledig
mogelijk, betrouwbaar archief moet wijken voor het particuliere belang van
klaagster. De Gelderlander en AD hebben journalistiek zorgvuldig gehandeld door
het artikel niet te verwijderen.

Omdat BOOS (BNNVARA) niet meedoet aan de procedure van de Raad voor de Journalistiek, heeft de Raad een klacht over een aantal publicaties niet inhoudelijk behandeld. De Raad gaat in deze situatie alleen tot behandeling van de klacht over in het bijzondere geval dat deze van algemene strekking of principieel belang is. Daarvan is hier niet gebleken.

De Groene Amsterdammer en Pointer hebben in een aantal publicaties aandacht besteed aan Gezond Verstand, K. Beckman en Café Weltschmerz.
In het artikel “Ridders van de waarheid” heeft De Groene Amsterdammer op zorgvuldige wijze bericht over Gezond Verstand, waarbij zij een omissie op passende wijze heeft rechtgezet.
Verder stond het De Groene Amsterdammer en Pointer vrij om in de artikelen “Nederlandse complotgroepen werken samen met libertarische Amerikaanse lobbygroep” en “Complotdenkers strijden met Amerikaanse lobbyclub en Kennedy-telg tegen coronamaatregelen” – in het licht van de maatschappelijke discussie over de coronapandemie – de door klagers verspreide informatie te kwalificeren als desinformatie en hen aan te duiden als complotdenkers. Daarbij is op een juiste wijze de opinie van een veiligheidsdeskundige verwerkt.
In deze artikelen is echter onvoldoende onderbouwd dat Beckman, Gezond Verstand en Café Weltschmerz in het netwerk zitten van de John Birch Society dan wel samenwerken of strijden met de John Birch Society. In zoverre hebben De Groene Amsterdammer en Pointer onzorgvuldig gehandeld.
Omdat G. Kuijpers en Artsen Covid Collectief niet in de publicaties zijn genoemd en de publicaties ook niet direct betrekking hebben op hen, kunnen zij niet als rechtstreeks belanghebbenden worden beschouwd. Hun klacht is daarom niet inhoudelijk behandeld.
De Raad doet de aanbeveling aan De Groene Amsterdammer en Pointer om deze conclusie integraal of in samenvatting te publiceren.

H. Gerritsma en Tubantia (hierna gezamenlijk: Tubantia) hebben in de artikelen “Wonderschool in Goor moet stoppen met de opvang van kwetsbare jongeren in oude kleuterschool” en “Wonderschool in Goor blijft dicht” aandacht besteed aan het sluiten van de betrokken school, een initiatief van klager.
Voor Tubantia bestond voldoende aanleiding om in dat verband te berichten over een vermeend handgemeen met klager. De vermelding van diens naam was journalistiek relevant. Bovendien mocht een foto worden gebruikt, die klager ten behoeve van een eerder – kort ervoor verschenen – artikel over de school had laten maken. In deze opzichten heeft Tubantia zorgvuldig gehandeld.
Echter, de ontkenning van klager dat hij bij een handgemeen betrokken is geweest, is niet in alle publicaties verwerkt. Daarmee heeft Tubantia journalistiek onzorgvuldig gehandeld.
De Raad doet de aanbeveling aan Tubantia om deze conclusie ruimhartig te publiceren.

De Gelderlander heeft met de kop van het artikel “Rabobank raakt binnen week ruim drie ton kwijt door massaal vals geld omwisselen vanuit woonwagenkamp Oss” journalistiek onzorgvuldig gehandeld. Met het gebruik van de term ‘vanuit’ wordt bedoeld – of althans sterk de indruk gewekt – dat bewoners van de Osse woonwagengemeenschap zelf vals geld omwisselden. Dat kan echter niet uit het artikel worden afgeleid.
Verder vindt de Raad – in deze door de Vereniging voor Sinti, Roma en Woonwagenbewoners (klaagster) voorgelegde zaak – dat het journalistiek relevant was om de relatie te vermelden tussen degenen die worden verdacht van het omwisselen van vals geld en bewoners van de Osse woonwagengemeenschap. Van stigmatiserende berichtgeving is geen sprake. De handelwijze van de Gelderlander was op dit punt journalistiek zorgvuldig.
De Raad doet de aanbeveling aan de Gelderlander om deze conclusie ruimhartig te publiceren.

RTV Amstelveen heeft in het item “Jongeren komen voor niets naar het Oude Dorp” een interview uitgezonden met de 16-jarige zoon van klaagster over rellen die werden verwacht, maar uiteindelijk niet hebben plaatsgevonden. De jongen heeft bewust aan het item meegewerkt en zal de gevolgen daarvan (tot op zekere hoogte) hebben kunnen inschatten. Daarbij komt dat hij zich zeer genuanceerd over de kwestie heeft uitgelaten. Gezien de maatschappelijke situatie is het item journalistiek relevant; het fragment geeft een goede inkijk in de gedachtewereld van jongeren/jong volwassenen, die zich op enigerlei wijze verzetten tegen de coronamaatregelen van de overheid. Bovendien heeft de redactie zich terughoudend opgesteld. In het interview zijn geen suggestieve vragen gesteld, het item is neutraal gebracht en de namen van de jongens zijn onvermeld gelaten. Gelet op alle omstandigheden heeft RTV Amstelveen journalistiek zorgvuldig gehandeld.

P. de Waard en de Volkskrant hebben in de necrologie “Evert Hekkema (1945-2020): De trompettist die Chet Baker bij zich in huis nam” ook de naam van klaagster vermeld. De Raad begrijpt dat klaagster door het artikel geraakt is, maar ziet geen aanleiding voor de conclusie dat de door de Volkskrant gemaakte afweging onjuist is. Er is geen sprake van een disproportionele aantasting van de privacy van klaagster. Aangezien de publicatie geen diskwalificatie van klaagster bevat, was het toepassen van wederhoor niet nodig.
Ten aanzien van de klachtafhandeling constateert de Raad dat de eerste reactie op de klacht lang op zich heeft laten wachten. Verder is de toon van de reacties weinig invoelend. Ten slotte heeft de hoofdredactie er onvoldoende blijk van gegeven de klachtafhandeling te bewaken en daarvoor de verantwoordelijk te nemen. Dit is echter onvoldoende voor de slotsom dat journalistiek onzorgvuldig is gehandeld, nu De Waard inhoudelijk – en voor klaagster kenbaar: op verzoek van de hoofdredactie – op de klacht heeft gereageerd.

De Raad voor de Journalistiek ziet geen aanleiding om de conclusie RvdJ 2021/10 over een klacht tegen B. Boele, het Noordhollands Dagblad, het Haarlems Dagblad en de IJmuider Courant te herzien. Verzoeker maakt bezwaar tegen de afwegingen die de Raad in zijn conclusie heeft gemaakt, maar heeft niet aannemelijk gemaakt dat de Raad zijn conclusie op basis van onjuiste constateringen heeft genomen. Dat verzoeker zich niet kan vinden in de overwegingen en het oordeel van de Raad, is onvoldoende om een verzoek tot herziening te honoreren.

S. van Ierssel en het Eindhovens Dagblad hebben met de publicatie “Buren klagen over geur en kleur van tent: eind aan afhalen eten bij restaurant Schevelingen” onjuist over de kwestie bericht. Dat had voorkomen kunnen worden als deugdelijk onderzoek was verricht, hetgeen is nagelaten. Het Eindhovens Dagblad heeft dan ook terecht erkend in zoverre journalistiek onzorgvuldig te hebben gehandeld. Uit het vervolgartikel blijkt niet ondubbelzinnig dat, en waarom, de eerste publicatie onjuist was. Ook overigens heeft het Eindhovens Dagblad in zijn contact met klaagster onvoldoende verantwoordelijkheid genomen voor het eigen handelen. De klacht is daarom niet adequaat afgehandeld, zodat de handelwijze ook op dit punt journalistiek onzorgvuldig is. Ten aanzien van het toepassen van wederhoor was de handelwijze zorgvuldig. De Raad doet de aanbeveling aan het Eindhovens Dagblad om deze conclusie ruimhartig te publiceren.

De Raad voor de Journalistiek ziet geen aanleiding om de conclusie RvdJ 2021/6 over een klacht tegen het Brabants Dagblad te herzien. Verzoeker maakt bezwaar tegen de afwegingen die de Raad in zijn conclusie heeft gemaakt, maar heeft niet aannemelijk gemaakt dat de Raad zijn conclusie op basis van onjuiste constateringen heeft genomen. Dat verzoeker zich niet kan vinden in de overwegingen en het oordeel van de Raad, is onvoldoende om een verzoek tot herziening te honoreren.