X / K. van Teeffelen en de hoofdredacteur van Trouw

Conclusie van de Raad voor de Journalistiek
inzake de klacht van

X

tegen

K. van Teeffelen en de hoofdredacteur van Trouw

De heer X te […] (klager) heeft op 17 december 2020 een klacht ingediend tegen mevrouw K. van Teeffelen en de hoofdredacteur van Trouw (hierna gezamenlijk: Trouw). Bij de beoordeling van de klacht is verder correspondentie van klager en de heer M. Roessingh, hoofdredacteur, van 30 december 2020, 29 januari 2021, 9 en 12 februari 2021 betrokken.

De zaak is met toestemming van partijen buiten hun aanwezigheid behandeld op de zitting van de Raad van 5 maart 2021.

DE FEITEN

Op 4 september 2020 is op de website van Trouw een artikel van de hand van Van Teeffelen verschenen met de kop “René sloeg zijn vrouw, Philomenia werd geslagen door haar man. Nu adviseren ze slachtoffers. ‘Elk verhaal heeft twee kanten’”. De intro van het artikel, dat is aangeduid als ‘Dubbelinterview – Huiselijk geweld’, luidt:
“Elk verhaal heeft twee kanten, zeggen een man die eerder huiselijk geweld pleegde, en een vrouw die slachtoffer was van dergelijk geweld. Hij: ‘Ik voelde veel liefde voor mijn partner.’ Zij: ‘Wat is de definitie van liefde als je iemand slaat, stalkt en manipuleert?’”
Verder bevat het artikel onder meer de volgende passages:
“Hij sloeg zijn vrouw, zij werd geslagen door haar man. Hij is niet degene die haar pijn deed, zij is niet zijn slachtoffer, maar hun verhalen vertonen opvallende parallellen, constateren ze.”
en:
“De eerste klap herinnert Arissen zich nog precies. “Verschrikkelijk. Maar de klappen zijn niet het ergste. Het doet pijn, maar dat gaat over. De psychische mishandeling dreunt door, die maakt je kapot. Ik herinner me ook de eerste keer dat ik werd uitgescholden voor kutwijf, door de man met wie ik een relatie had. Dat sneed door mijn ziel.””
en:
“Arissen: “Ik hoorde vaak: ik maak je kapot.””

DE STANDPUNTEN VAN PARTIJEN

Klager stelt – kort samengevat – het volgende. In het artikel is zijn ex-echtgenote een podium geboden om onwaarheden over hem te uiten. Zijn ex-echtgenote noemt concrete voorbeelden, die ernstige beschuldigingen aan zijn adres bevatten; het gaat niet om een ‘beleving’. Van Teeffelen had kunnen weten dat ze met de publicatie mensen zou beschadigen en had hier zorgvuldiger mee om moeten gaan. De uitlatingen zijn niet gecontroleerd op waarheid en ten onrechte is geen wederhoor toegepast. Weliswaar is zijn naam niet vermeld, maar iedereen weet over wie het gaat. Daarbij wijst klager erop dat zijn ‘zichtbaarheid’ (personal branding) op internet zijn broodwinning is. Het artikel zal zonder veel moeite vindbaar zijn op internet, waarbij een relatie met hem kan worden gelegd aangezien hij getrouwd is geweest met Arissen. Of het waar is of niet, het verhaal straalt in negatieve zin op hem af en kan hem derhalve werk en inkomsten kosten.
Volgens klager heeft Trouw aldus onethisch en vooringenomen gehandeld. Als gevolg daarvan zijn zijn naam en goede eer aangetast. Bovendien is zijn directe omgeving hierdoor beschadigd. Hij vindt het kwalijk dat Trouw er klaarblijkelijk op voorhand vanuit gaat dat hij zich heeft schuldig gemaakt aan wat door zijn ex-echtgenote is beweerd en de gevolgen van de publicatie bagatelliseert. Publicaties en onjuiste berichtgeving staan voor eeuwig op internet. Daar had Trouw zich bewust van moeten zijn. Hij heeft rectificatie verzocht, maar Trouw heeft daaraan geen gehoor gegeven.

Trouw stelt hier – eveneens samengevat – het volgende tegenover. In het artikel vertellen beide geïnterviewden beknopt hun persoonlijke verhaal. Dat is relevant omdat beiden na wat ze meemaakten, besloten hulpverlener te worden. Het artikel richt zich op die rol als hulpverlener en heeft als belangrijkste focus de interactie tussen de geïnterviewden. De achtergrond van de ex-echtgenote van klager is opgetekend zoals zij die heeft beleefd en bevat geen feitelijke reconstructie van haar relatie met klager. Het is voor de lezer duidelijk dat het een verhaal van één kant is. Aan elk persoonlijk verhaal kleeft het risico dat dit zo eenzijdig en gekleurd wordt, dat ‘de andere kant’ zich er niet in herkent en zich er misschien zelfs door gekwetst voelt. Dat neemt niet weg dat Trouw ruimte moet kunnen bieden aan persoonlijke verhalen. De redactie heeft de uiteindelijke tekst zorgvuldig beoordeeld om zich ervan te verzekeren dat die niet nodeloos grievend is.
Ook is getracht de herkenbaarheid van de andere partijen zo klein mogelijk te houden om hun privacy niet verder aan te tasten dan in het kader van de berichtgeving redelijkerwijs noodzakelijk was. De naam van klager is niet vermeld, zodat hij voor een groot publiek niet identificeerbaar is geworden. Dat hij wellicht in kleine kring is herkend, is onvermijdelijk.
Bij de gekozen opzet van het dubbelinterview was het niet geboden om ook de andere partijen – onder wie klager – aan het woord te laten, laat staan om te controleren of wat is gezegd ook daadwerkelijk klopt.
Trouw verzoekt de Raad dan ook om de klacht af te wijzen.

BEOORDELING VAN DE KLACHT
 
De Raad stelt voorop dat de journalist en zijn redactie vrij zijn in de selectie van nieuws. Het is aan de journalist om te bepalen vanuit welke invalshoek(en) een onderwerp wordt belicht en in welke context het bericht wordt gebracht.

Gezien de opzet van de publicatie en de toon ervan, zijn de bedoeling en de aard van de daarin opgenomen informatie voor de lezer voldoende duidelijk: de publicatie behelst vooral het persoonlijke verhaal van de geïnterviewden – onder wie de ex-echtgenote van klager – en hun visie op de gebeurtenissen, zoals die zich volgens hen binnen de relaties met hun ex-partners hebben voorgedaan. De publicatie betreft geen feitelijke verslaglegging daarover. Het stond Trouw vrij om aandacht te besteden aan het verhaal van de geïnterviewde ex-echtgenote van klager op de wijze zoals zij heeft gedaan. Daarbij is voldoende onderscheid gemaakt tussen feiten, beweringen en meningen.

De Raad kan zich goed voorstellen dat klager zich door de publicatie gegriefd voelt. Dat hij het niet eens is met de uitlatingen van zijn ex-echtgenote, wil niet zeggen dat Trouw die uitlatingen niet hadden mogen publiceren. Vanwege de context van de publicatie behoefde de in het artikel verwerkte informatie niet vooraf te worden geverifieerd.

Verder behoeft wederhoor in beginsel niet te worden toegepast bij publicaties die kennelijk een persoonlijke mening bevatten. Hoewel een publicatie iemands belang zodanig kan raken dat het toepassen van wederhoor toch op zijn plaats is, was toepassing van wederhoor bij klager niet nodig. Daarbij is van doorslaggevend belang dat in het artikel geen persoonlijke gegevens van klager zijn vermeld. Het is daarom niet aannemelijk dat klager voor het grote publiek identificeerbaar is. Dat hij wellicht in kleine kring op de publicatie is aangesproken, is onvoldoende voor de conclusie dat Trouw onzorgvuldig heeft gehandeld.

Het voorgaande in aanmerking genomen behoefde Trouw ook geen rectificatie te plaatsen.

Een en ander leidt tot de conclusie dat Trouw journalistiek zorgvuldig heeft gehandeld.

Relevante punten uit de Leidraad: A. en B.3
Relevante eerdere conclusie: RvdJ 2021/10 en RvdJ 2019/43

CONCLUSIE

K. van Teeffelen en Trouw hebben journalistiek zorgvuldig gehandeld.

Zo vastgesteld door de Raad op 6 mei 2021 door mw. mr. J.W. Bockwinkel, voorzitter, S.A. Agterberg, L.C. Hauben, mw. L.M. van de Langenberg MSc en mw. A. Pruis, leden, in tegenwoordigheid van mw. mr. D.C. Koene, secretaris.