2024/2 Ongegrond

Stichting UITdeZaanstreek en O. Lassooy / P. Bakker en de hoofdredacteur van De Orkaan

Samenvatting

P. Bakker en De Orkaan (hierna gezamenlijk: De Orkaan) hebben in de artikelen “Uitmarkt wordt onderdeel Hembrug Happening”, “Zaanse UITmarkt op losse schroeven”, “Einde UITmarkt?” en “Zaanse UITmarkt gaat niet door, maar waarom eigenlijk?” bericht over de UITmarkt in Zaanstad. Er bestond voldoende aanleiding om te berichten over Stichting UITdeZaanstreek en O. Lassooy (klagers), zoals De Orkaan heeft gedaan, waarbij voldoende onderscheid is gemaakt tussen feiten, beweringen en meningen. Van relevante feitelijke onjuistheden is niet gebleken en er bestaat ook geen aanleiding voor het oordeel dat sprake is van een hetze jegens klagers. Hierbij neemt de Raad in aanmerking dat klagers de gelegenheid hebben gekregen hun visie over de feiten te geven en dus voor nuance in de berichtgeving hadden kunnen zorgen, maar dat niet hebben gedaan. Dat komt voor hun rekening. De klacht is daarom ongegrond.

Conclusie van de Raad voor de Journalistiek
inzake de klacht van

Stichting UITdeZaanstreek en O. Lassooy

tegen

P. Bakker en de hoofdredacteur van De Orkaan

De heer O. Lassooy, directeur, heeft op 18 juli 2023 mede namens Stichting UITdeZaanstreek, (hierna gezamenlijk: klagers), een klacht ingediend tegen de heer P. Bakker en de hoofdredacteur van De Orkaan (hierna gezamenlijk: De Orkaan). Bij de beoordeling van de klacht is verder correspondentie van partijen betrokken van 27 juli 2023, 4 september 2023 en 12 oktober 2023.

De klacht is behandeld op de zitting van de Raad van 20 oktober 2023. Lassooy is daar verschenen en namens De Orkaan waren Bakker en mevrouw M. Kan, hoofdredacteur, aanwezig. Bakker heeft het standpunt van De Orkaan toegelicht aan de hand van een notitie.

DE FEITEN

Op 13 juni 2023 heeft De Orkaan een artikel van de hand van Bakker gepubliceerd met de kop “Uitmarkt wordt onderdeel Hembrug Happening”. De intro daarvan luidt:
“De Zaanse Uitmarkt die in 2022 in en rond de Bullekerk werd georganiseerd, verhuist naar het Hembrugterrein. Het evenement wordt onderdeel van de Hembrug Happening op zondag 10 september, een dag later dan gepland.
Organisator Onno Lassooy van UITdeZaanstreek* schrijft aan deelnemers dat hij het stokje heeft doorgegeven. Maar in feite is het stokje verkocht, Lassooy heeft verschillende andere culturele instellingen benaderd of die van hem het evenement (waar bijna € 34.000 subsidie van Zaanstad voor gegeven wordt) van hem wilden overnemen voor € 10.000. Peter Sikkes van Hembrug Happening is daar op ingegaan.”

Het artikel bevat onder meer de volgende passage:
“Onno Lassooy schrijft aan potentiële deelnemers: “door toenemende drukte bij LassooyDesign lukt het me helaas niet meer om voldoende tijd vrij te maken om het evenement te organiseren.”
Deelnemers verbazen zich er wel over dat het nu pas bekend wordt waar en door wie de UITmarkt georganiseerd wordt. Niels Busch van de Bullekerk: “Normaal gesproken horen we al in december waar en hoe het gaat gebeuren. Maar wij kregen maar geen reservering voor het evenement. Het zelf organiseren was een te groot risico voor ons.”
Peter Sikkes zegt tegen De Orkaan dat hij ‘de handschoen opgenomen’ heeft nadat Lassooy liet weten het evenement niet meer te willen organiseren. Hij verwacht geen problemen met de subsidie of de gemeente omdat het niet één gecombineerd evenement wordt maar twee aparte evenementen: “De UITmarkt wordt op een eigen terrein, naast Lab44 georganiseerd. Er komt een bootverbinding met de kade bij het Zaantheater om de band met het centrum vast te houden.”
Sikkes vindt het ‘niet kies’ om in te gaan op de bedragen die naar Lassooy voor de goodwill zijn gegaan, het zou volgens hem wel over “een deal voor meerdere jaren” gaan. Of het volgend jaar en de komende periode doorgaat weet Sikkes ook nog niet, hij hoopt in ieder geval dat bij het 50-jarig bestaan van Zaanstad een soortgelijk evenement georganiseerd kan worden.
Onno Lassooy wil niet reageren: “jullie hebben in het verleden drie keer negatief over ons geschreven, en daarom heb ik geen zin in samenwerking met De Orkaan.”

Op een later moment is een reactie van de gemeente Zaanstad bij het artikel opgenomen en is het artikel op één punt aangepast. Hierover staat het volgende:
“Zaanstad heeft nog niet de aanvraag en de verantwoording over 2022 kunnen traceren, en is ook niet op de hoogte van de gevraagde ‘goodwill’: “De gemeente Zaanstad is hierin geen partij”.
Welke organisatorische problemen dat waren wordt echter niet duidelijk. Niels Busch van de Bullekerk waar het in 2022 is georganiseerd, was daar niet van op de hoogte, behalve dat er maar geen aanvraag kwam terwijl de datum van 9 september snel in zicht kwam. De Orkaan heeft begrepen dat Lassooy bij diverse culturele ondernemers en bij instellingen heeft ‘geleurd’ met de UITmarkt “omdat hij er geen zin meer in had”. Hij heeft daarbij om een vergoeding gevraagd (we hoorden verschillende bedragen, variërend van € 5000 tot € 10.000 die ook gespreid betaald zou kunnen worden). Eén van de betrokkenen noemde dat ‘subsidie-handel’. Omdat Lassooy niet met De Orkaan wil praten en Sikkes het bedrag niet wil noemen, blijft dat onderdeel onduidelijk.
*Eerder schreven we hier ‘Uit in de Zaanstreek’. Dit was feitelijk onjuist.”
Verder staat onderaan het artikel het volgende:
Door Piet Bakker (De Orkaan), foto boven: Fred Wolf. Foto onder: Rens Kamminga (UITmarkt, 2022). Bronnen: gesprekken en mails met organisatie en deelnemers, interviews Peter Sikkes en Onno Lassooy (vrij kort), reactie Zaanstad, eerdere artikelen op De Orkaan, subsidietoekenning Zaanstad.”

Op 14 juni 2023 heeft De Orkaan een artikel van de hand van Bakker gepubliceerd met de kop “Zaanse UITmarkt op losse schroeven”. De intro van dit artikel luidt:
“Het bestuur van de Stichting Hembrug Happening geeft vooralsnog geen toestemming om de Zaanse UITmarkt samen met de Hembrug Happening op het Hembrugterrein te organiseren. De naam van Hembrug Happening mag niet aan de UITmarkt worden verbonden.
Voorzitter Jan de Bruin van de stichting zegt dat er te veel onduidelijkheden zijn over de financiën en de juridische aansprakelijkheid om beide evenementen formeel aan elkaar te verbinden.”

Het artikel bevat de volgende passage:
“Het bestuur wil ook duidelijkheid over de rol van Onno Lassooy, De Bruin: “hoe het kan zijn dat Lassooy gemeenschapsgeld gebruikt om een coördinator aan te trekken voor de uitvoering van dit voornemen? Ik vertrouw dat niet.” Het bestuur van de stichting wil ook overleg met de evenementen-coördinator van Zaanstad.
Peter Sikkes was vanmorgen onbereikbaar voor commentaar. Vraag blijft hoe de constructie precies is, als het bestuur van Hembrug Happening niet wil dat hun naam aan het evenement wordt verbonden, wie is dan de organisator? Doet Sikkes dat op persoonlijke titel of ‘in dienst’ van Onno Lassooy? Dat je moet betalen om ‘in dienst’ te komen lijkt een curieuze constructie. Daarnaast is het onduidelijk of de vergunningen voor het evenement op de nieuwe plek al zijn aangevraagd, en of dat op tijd geregeld kan worden. Eerlijk gezegd lijkt dat zo goed als onmogelijk. Omdat er een verplichte bezwaartermijn van 6 weken is moeten alle vergunningen eind juli rond zijn.
(Onno Lassooy is niet om commentaar gevraagd, hij heeft eerder aangegeven niet met De Orkaan te willen praten.)”
Verder staat onderaan het artikel het volgende:
Door Piet Bakker (De Orkaan). Bronnen: eerder nieuws op De Orkaan, Stichting Hembrug Happening (voorzitter Jan de Bruin), Gemeente Zaanstad (woordvoerder wethouder Wessel Breunesse). Peter Sikkes was niet bereikbaar voor commentaar. Foto: Rens Kamminga (UITmarkt 2022).”

Op 4 juli 2023 heeft De Orkaan een artikel van de hand van Bakker gepubliceerd met de kop “Einde UITmarkt?”. De intro van dit artikel luidt:
“In het UitdeZaanstreek-magazine van juli/augustus 2023 schrijft Onno Lassooy over het mogelijke verdwijnen van de Zaanse UITmarkt. Dat zou de schuld van De Orkaan zijn die ‘onjuiste’ berichten over het evenement zou hebben verspreid.

Het artikel bevat de volgende passages:
“Op 20 juli mogen de beoogde deelnemers met Sikkes een borrel bij LAB44 drinken “om kennis te maken en mee te denken over de aankomende editie.” Die editie moet dan minder dan twee maanden later daadwerkelijk plaatsvinden.
Of alle vergunningen en faciliteiten op tijd kunnen worden geregeld is de vraag. Diverse ervaringsdeskundigen op dat gebied verzekeren De Orkaan dat zoiets vrijwel onmogelijk is, zeker als wettelijke bezwaartermijnen in acht worden genomen. De lijst met eisen waaraan een evenement van deze omvang (5.000 bezoekers verwacht) moet voldoen is lang en complex, na vergunning (nog niet geregeld) moet een bezwaartermijn van 6 weken in acht worden genomen.
In de aanvraag beloofde Lassooy publiciteit te verzorgen via het Zaanse UIT-magazine, Facebook en Twitter. Het meest recente UIT-magazine bevat behalve de tirade richting De Orkaan (populistische riooljournalistiek) geen enkele publiciteit over het evenement (in het juli/augustus-nummer van 2022 kreeg de UITmarkt twee volledige pagina’s), op Twitter is helemaal niks te vinden (de UITmarkt heeft geen Twitter-account) en op Facebook is het stil (het laatste nieuws is uit 2022).
Wie de verantwoordelijke organisator is, blijft duister. Volgens de gemeente Zaanstad is dat nog steeds de Stichting UitdeZaanstreek (van Onno Lassooy), maar die heeft gecommuniceerd dat hij het stokje ‘doorgeeft’ en dat HembrugHappening-organisator Peter Sikkes de UITmarkt “wil voortzetten” en “naar een hoger plan” wil brengen. Sikkes heeft echter vooralsnog geen toestemming om dat onder de vlag van de HembrugHappening te doen. Het Stichtingsbestuur van die organisatie heeft nog geen duidelijk beeld van de financiële en organisatorische consequenties.
en:
“Lassooy wil eigenlijk al een jaar van de UITmarkt af. Jan Hekman, voorzitter van de Stichting UitdeZaanstreek:
“Onno vond het te veel werk. Al voor de laatste UITmarkt (september 2022) heeft hij aangekondigd dat hij ermee wilde stoppen. Hij is al vanaf de vorige UITmarkt op zoek naar een opvolger. Onno heeft toch de aanvraag gedaan, want dan zou het in ieder geval doorgaan.”
Het inschakelen van Sikkes is volgens Hekman “in overleg met de gemeente gebeurd. Sikkes wordt de uitvoerend producent. Dit ‘overgangsjaar’ is wel onhandig maar het kon niet anders, bovendien stemt de gemeente ermee in.”
De Stichting UITindeZaanstreek wordt volgens Hekman zo snel mogelijk opgeheven als de UITmarkt van 2023 voorbij is. Lassooy zou privé een vergoeding aan andere mogelijke organisatoren hebben gevraagd wanneer zij de UITmarkt zouden voortzetten. Sikkes is hiermee akkoord gegaan maar wilde niet zeggen hoe hoog die vergoeding is. Hekman:
“Ik snap dat Onno privé hier een vergoeding voor vraagt. Dat je voor al je werk wat krijgt is redelijk. Wij gaan niet over het bedrag, dat is Onno overeengekomen met Peter Sikkes. Maar de gemeente is bij die gesprekken geweest, het moet in overleg met Zaanstad zijn gegaan. De gemeente is gewoon partij in deze zaak.”
Hekman is zelf overigens niet bij dat gesprek geweest.”
Verder staat onderaan het artikel het volgende:
Door Piet Bakker. Bronnen: UITdeZaanstreek, mail Lassooy, eerder nieuws op de Orkaan, interviews, subsidieaanvraag. Foto Rens Kamminga (UITmarkt 2022).”

Tot slot heeft De Orkaan op 5 juli 2023 een artikel van de hand van Bakker gepubliceerd met de kop “Zaanse UITmarkt gaat niet door, maar waarom eigenlijk?”. De intro van dit artikel luidt:
“Dit jaar zal er geen Zaanse UITmarkt worden georganiseerd. De plannen om het evenement te verplaatsen naar het Hembrugterrein zijn gesneuveld. Organisator Onno Lassooy vond pas recent een opvolger: Peter Sikkes van de Hembrug Happening. Maar Sikkes zegt het gezien de krappe tijd niet meer te kunnen organiseren. De UITmarkt was op 10 september gepland.
Lassooy en Sikkes maakten de afzegging vandaag bekend via een interview in het NHD. Voorzitter Jan de Bruin van de stichting Halte Hembrug die verantwoordelijk is voor de organisatie van de Hembrug Happening krijgt in het artikel de zwartepiet toegespeeld. Sikkes voelt zich niet gesteund door het bestuur en wil niet langer wachten.”

Het artikel bevat de volgende passages:
“Afgelopen september 2022, toen de Zaanse UITmarkt werd gehouden, wist organisator Onno Lassooy al dat hij de volgende editie niet wilde organiseren. Desondanks vroeg hij via de Stichting UitdeZaanstreek de subsidie aan. Daarna is hij pas op zoek gegaan naar een nieuwe organisator. De vraag is uiteraard waarom de stichting akkoord gegaan is met deze constructie: een subsidieaanvraag voor een festival doen terwijl je weet dat je het niet gaat organiseren. Lassooy en de stichting misleiden Zaanstad bovendien met onjuiste informatie. In de subsidieaanvraag staat letterlijk: “de verantwoordelijkheid voor de gehele productie ligt bij O. Lassooy – directeur van de stichting UITdeZaanstreek.” Op dat moment weten zij al dat ze het niet willen organiseren.
In het plan belooft Lassooy in februari 2023 met de voorbereiding te beginnen: “culturele instellingen worden gevraagd om deelname.” Maar die instellingen horen niks. Wat wel gebeurt is dat Lassooy verschillende culturele instellingen en organisaties benadert met de vraag of zij de UITmarkt willen overnemen. Daar hangt overigens ook een prijskaartje aan: Lassooy wil persoonlijk een vergoeding van de nieuwe organisator. Dat schrikt instellingen af. Vooral omdat er geen garantie is dat de nieuwe organisator dat ook na 2023 kan blijven doen. Voorzitter Jan Hekman van de Stichting UitdeZaanstreek is overigens akkoord met die constructie.
In de loop van 2023 slaagt Lassooy er aanvankelijk niet in een nieuwe organisator te vinden. Waarschijnlijk lukt dat pas in mei. Op 2 juni is er een bijeenkomst bij de gemeente Zaanstad waarbij behalve de pas aangetreden evenementen-coördinator ook Lassooy en Sikkes aanwezig zijn. Van de stichtingsbesturen zijn verder geen leden bij de meeting. Daar wordt volgens Jan Hekman de nieuwe constructie (inclusief de financiële regeling met Lassooy) besproken waarbij Zaanstad akkoord is.
Op 8 juni stuurt Lassooy een mail aan beoogde deelnemers van de UITmarkt:
“Na zes jaar de Zaanse UITmarkt te hebben georganiseerd, geef ik het stokje door. Door toenemende drukte bij LassooyDesign lukt het me helaas niet meer om voldoende tijd vrij te maken om het evenement te organiseren. Gelukkig heb ik in Peter Sikkes iemand gevonden die de UITmarkt wil voortzetten. Peter Sikkes is professioneel evenementenorganisator en organiseert in de Zaanstreek ondermeer Hembrug Happening.”
Lassooy stapt er helemaal uit, hij geeft het stokje door en heeft geen tijd voor de organisatie:
“Ik dank u voor de leuke en succesvolle samenwerking de afgelopen jaren!” De lezing van Zaanstad verschilt duidelijk, volgens de woordvoerder van wethouder Wessel Breunesse (cultuur) is Lassooy wel degelijk de organisator: “De organisator van de Uitmarkt is Onno Lassooy en de uitvoerend producent van de Uitmarkt is Peter Sikkes. De heer Lassooy blijft verantwoordelijk voor de toegekende subsidie.” De woordvoerder vult dat later nog eens aan: “De subsidieaanvraag voor de Uitmarkt is gedaan door Onno Lassooy. Daarmee is hij verantwoordelijk voor de juiste besteding van de subsidie.” Zaanstad weet niets van een vergoeding voor Lassooy.”
en:
“Op 15 juni laat Breunesse via zijn woordvoerder weten dat de vergunning “is aangevraagd en in behandeling genomen”. Publicatie van toekenning is voor zover wij kunnen waarnemen niet gebeurd. Als dat niet voor medio juli zou gebeuren kan in ieder geval de wettelijk bezwaartermijn niet meer in acht worden genomen. Maar ook de organisatie zelf lijkt op deze korte termijn vrijwel onmogelijk. De voorwaarden van Zaanstad beslaan meer dan 10 pagina’s over opruimen, verzekeringen, alcoholwet, omgevingsvergunning, beveiligers, hekken, calamiteitenroute, toiletten, verkeersregelaars, medische voorzieningen, akoestisch deskundigen, ‘zorgverleners’ etc. etc. In de plannen beloofde Lassooy online al veel aandacht aan het evenement te besteden, ook dat is allemaal niet gebeurd. In feite was tijdige organisatie van de Zaanse UITmarkt 2023 al een utopie.”
Verder staat onderaan het artikel het volgende:
“Door Piet Bakker, Nick Boeske De Orkaan. Bronnen: UITdeZaanstreek, mail Lassooy en informatie vanuit Zaanstad, eerder nieuws op de Orkaan, interviews Hekman en De Bruin, NHD, subsidieaanvraag. Foto Rens Kamminga (UITmarkt 2022)..”

Klagers hebben een dagvaarding overgelegd. Daar zijn onder meer e-mailberichten tussen Lassooy en een medewerker van de gemeente bijgevoegd. In een e-mail van 26 september 2023 schrijft Lassooy het volgende:
“Zou jij willen bevestigen dat ik je / de gemeente op de hoogte heb gehouden van mijn wens om het stokje over te dragen en mijn verstandige beslissing om sowieso voor 1 oktober subsidie aan te vragen om de UITmarkt op dat punt zeker te stellen. Zonder subsidie immers sowieso geen UITmarkt. En dat we overeengekomen zijn dat ik / UdZ – ook bij overname door een andere partij – verantwoordelijk zou blijven voor de organisatie.”
De medewerker heeft die lezing bevestigd.

Ook hebben klagers Whatsapp-berichtgeving tussen Lassooy en Jan Hekman overgelegd. Hekman heeft op de vraag van Lassooy: “Als je dat weet, waarom zeg je dat dan?” als volgt gereageerd:
“Verkeerd geciteerd. Er staan dingen die ik niet heb gezegd, ook dat de stichting blijft tot de uitmarkt voorbij is, heb ik ook niet gezegd.”

In het kader van de klachtafhandeling heeft De Orkaan klagers, bij monde van Lassooy, de gelegenheid gegeven alsnog hun visie naar voren te brengen. In dat verband heeft De Orkaan in een e-mail van 28 augustus 2023 het volgende geschreven:
Het interview willen we door Merel en mij laten afnemen, het is een belangrijk onderwerp en ook iets waar we nog niet eerder mee te maken hebben gehad.
Het interview bestaat uit drie onderwerpen (vergoeding, de ‘misleiding’ in de aanvraag en de verantwoordelijkheid voor het niet doorgaan). We sturen het donderdag terug ter controle (feitelijk onjuistheden, juiste context, volledigheid citaten). De eindverantwoordelijkheid voor publicatie ligt bij jou. Als jij uiteindelijk niet tevreden bent met het resultaat wordt het interview niet geplaatst.”
Uit de e-mailberichten van daarna blijkt dat het interview niet is doorgegaan omdat Lassooy zich niet wilde laten interviewen door twee personen.

DE STANDPUNTEN VAN PARTIJEN

Klagers stellen – kort samengevat – het volgende. In de artikelen wordt extreem negatief over hen bericht. Gezien de toonzetting en insinuaties, en gelet op eerdere ervaringen, lijkt sprake van een hetze. Daarnaast bevatten de artikelen veel feitelijke onjuistheden en aannames.
Als voorbeeld wijzen klagers erop dat in het artikel van 13 juni 2023 is vermeld dat Lassooy heeft ‘geleurd’ met de UITmarkt. Vanzelfsprekend is er, ook gezien de geringe vergoeding, niet veel animo voor het overnemen van een groot en belangrijk evenement. Verder is in de artikelen van 4 en 5 juli 2023 vermeld dat Lassooy een persoonlijke vergoeding wil. Klagers leggen uit dat die vergoeding ten gunste komt van de stichting, meer omvat dan goodwill en dat het genoemde bedrag niet klopt. De Orkaan heeft overigens niets te maken met de inhoud van een zakelijke overeenkomst. Bovendien heeft Lassooy de gemeente niet misleid. Hoewel hij ten tijde van de aanvraag al wist dat hij het stokje wilde overdragen – er was ook al een beoogd opvolger – heeft hij bewust en in overleg met de gemeente de aanvraag ingediend om zo de subsidie veilig te stellen. Die aanvraag moest namelijk al voor 1 oktober 2022 binnen zijn. Dit blijkt ook uit een verklaring van een medewerker van de gemeente, die klagers hebben overgelegd. Ook is het niet de schuld van Lassooy dat de UITmarkt niet doorgaat. Dat komt door de negatieve berichtgeving in De Orkaan en de opstelling van Jan de Bruin (voorzitter van de stichting die de Hembrug Happening organiseert), waardoor Sikkes van de organisatie heeft afgezien. Verder klopt het niet dat Lassooy gemeenschapsgeld heeft gebruikt om een coördinator aan te trekken voor de uitvoering, zoals De Bruin volgens het artikel van 14 juni 2023 zou hebben gezegd. Bovendien is de voorzitter van de stichting onjuist geciteerd, omdat hij nooit heeft gezegd ‘dat hij snapt dat Lassooy privé een vergoeding vraagt’. Dit blijkt uit een door klagers overgelegd WhatsApp-bericht. Dat de voorzitter niet heeft geklaagd over de manier waarop hij is geciteerd, komt volgens klagers omdat hij er geen belang bij heeft; hij wordt daardoor immers niet gediskwalificeerd.
Tot slot heeft Lassooy op zitting toegelicht waarom hij niet met De Orkaan heeft willen spreken toen hij in het kader van het artikel van 13 juni 2023 werd opgebeld. Hij weet namelijk uit ervaring dat zijn woorden worden verdraaid. Lassooy vindt dat De Orkaan vaker had moeten proberen hem te bereiken en hem opnieuw had moeten benaderen voor de vervolgartikelen. Dat had ook gekund per e-mail met duidelijke vragen.

De Orkaan heeft daar – eveneens samengevat – het volgende tegenover gesteld. De publicaties zijn gebaseerd op de in die artikelen genoemde bronnen en documenten. Van de geïnterviewden heeft niemand zich nog beklaagd over een onjuiste weergave van gesprekken. Dat sprake is van feitelijke onjuiste berichtgeving of het verkeerd citeren van bronnen wordt betwist. Er is op correcte wijze gepubliceerd over de vergoeding. Klagers bestrijden niet dat Lassooy een vergoeding heeft gevraagd, maar hebben het alleen over de hoogte, de reden en de ontvanger – Lassooy of de stichting. Dat staat haaks op de omstandigheid dat Hekman (voorzitter van de stichting) het had over een persoonlijke vergoeding en niet over een vergoeding voor de stichting. Ook strookt het standpunt van klagers niet met de gewenste liquidatie van de stichting in 2023. Verder is het evident dat Lassooy de gemeente heeft misleid. In de subsidieaanvraag staat immers dat hij het evenement gaat organiseren, terwijl hij wist dat dat niet het geval zou zijn. Verder klopt het niet dat de UITmarkt niet doorgaat door berichtgeving van De Orkaan. Sikkes en klagers hebben in een artikel in het Noordhollands Dagblad de schuld gelegd bij de stichting die de Hembrug Happening organiseert. Sikkes had zijn eigen stichtingsbestuur niet op de hoogte gesteld van het voornemen om de organisatie van de UITmarkt op zich te nemen en daarom kon het bestuur vanwege de financiële en organisatorische onzekerheden vooralsnog geen toestemming geven. Ook waren er toen nog maar twee maanden te gaan. Alles wijst er dan ook op dat de lange zoektocht naar een nieuwe organisator en het niet (tijdig) op de hoogte brengen van de nieuwe organiserende stichting ervoor hebben gezorgd dat het evenement niet is doorgegaan.
Tenslotte wijst De Orkaan erop dat Lassooy consequent en stelselmatig weigert met de redactie te spreken en niet is ingegaan op vergaande voorstellen om, in het kader van de klachtafhandeling, alsnog zijn visie te geven. De procedure bij de Raad had voorkomen kunnen worden als Lassooy gebruik had gemaakt van de geboden mogelijkheden tot wederhoor.

BEOORDELING VAN DE KLACHT

Kern van de klacht is dat in de artikelen onjuist en te negatief over klagers, met name Lassooy, is bericht. De Raad zal zich tot deze kern beperken.

De Raad stelt voorop dat media een belangrijke taak hebben om misstanden in de samenleving aan de kaak te stellen. Het is dan ook maatschappelijk relevant en journalistiek geboden om onderzoek te verrichten naar en/of te berichten over de (mogelijk gebrekkige) organisatie van evenementen waarvoor subsidie is verleend en de uiteindelijke afgelasting daarvan.
Daarbij zijn de journalist en zijn redactie vrij in de selectie van nieuws. Het is aan de journalist om te bepalen vanuit welke invalshoek(en) een onderwerp wordt belicht en in welke context het bericht wordt gebracht. Dat neemt niet weg dat de journalist het belang dat met een publicatie is gediend dient af te wegen tegen de belangen die eventueel door de publicatie worden geschaad.

De Orkaan heeft aannemelijk gemaakt dat voldoende aanleiding bestond om te berichten over klagers zoals is gedaan.
De publicaties zijn gebaseerd op documenten en informatie afkomstig van de gemeente en van diverse personen. Voor de lezers – en voor de Raad – is voldoende inzichtelijk en controleerbaar waarop de in de berichtgeving opgeworpen kwesties rondom de organisatie van de UITmarkt zijn gebaseerd. Daarbij is bovendien afdoende onderscheid gemaakt tussen feiten, beweringen en meningen.
Zo heeft De Orkaan in het artikel van 13 juni 2023 duidelijk gemaakt dat zij van diverse mensen verschillende bedragen heeft gehoord als vergoeding voor de overname van de organisatie, maar het precieze bedrag niet weet, ook omdat Lassooy niet met De Orkaan wil praten.
Verder blijkt uit het artikel van 4 juli 2023 dat de informatie dat Lassooy een persoonlijke vergoeding heeft gevraagd, is gebaseerd op uitlatingen van Hekman. Dat wordt ondersteund door gespreksnotities van Bakker, die De Orkaan op de zitting heeft overgelegd. Daarentegen volgt uit het door klagers overgelegde Whatsapp-bericht niet dat Hekman op dat punt onjuist is geciteerd; uit het bericht wordt niet duidelijk wat precies aan hem is gevraagd. Overigens heeft hij niet geklaagd over het opnemen van onjuiste citaten.
In de context van de berichtgeving is verder duidelijk dat De Orkaan zich ten aanzien van het ‘misleiden van de gemeente’ heeft gebaseerd op de inhoud van de subsidieaanvraag en daar een eigen mening over heeft gevormd. Zoals de Raad eerder heeft overwogen hoeft een journalist zich bij het hanteren van de kwalificatie ‘misleiding’ niet te beperken tot gedragingen waarbij sprake is van ‘misleiding’ in strafrechtelijke zin. In de berichtgeving wordt dit voldoende genuanceerd.
Ook verder is niet gebleken dat de berichtgeving relevante feitelijke onjuistheden bevat. Er is geen zodanig vertekend beeld of onzorgvuldige weergave van de kwestie gegeven, dat daarmee geen sprake meer is van waarheidsgetrouwe berichtgeving. Alles in samenhang bezien bestaat ook geen aanleiding voor het oordeel dat sprake is van een hetze jegens klagers.

Bij het voorgaande neemt de Raad in aanmerking dat klagers de gelegenheid hebben gekregen hun visie over de feiten te geven en dus voor eventuele wijzigingen in de berichtgeving hadden kunnen zorgen. Niet in geschil is echter dat Lassooy in het kader van de eerste publicatie (van 13 juni 2023) in duidelijke bewoordingen kenbaar heeft gemaakt dat hij niet met Bakker wil praten of met De Orkaan wil samenwerken. Lassooy heeft na die publicatie niet kenbaar gemaakt dat hij alsnog zijn visie wil geven aan De Orkaan, maar heeft in plaats daarvan juist een kritische column over De Orkaan geschreven in een ander medium. Bovendien heeft hij in het kader van de klachtafhandeling een ruime mogelijkheid gekregen om zijn visie te geven, maar daarvan evenmin gebruik gemaakt.

Het voorgaande leidt tot de conclusie dat de klacht ongegrond is.

Ten overvloede merkt de Raad op dat hij geen zelfstandig feitenonderzoek verricht en zich dan ook niet uitlaat over de vraag of het aan de berichtgeving in De Orkaan te wijten is dat de UITmarkt niet is doorgegaan.

Relevante punten uit de Leidraad: A., C en D.
Relevante eerdere conclusies (onder meer): RvdJ 2022/32, RvdJ 2022/10, RvdJ 2022/8, RvdJ 2021/11 en RvdJ 2011/13

CONCLUSIE

De klacht is ongegrond.

Zo vastgesteld door de Raad op 10 januari 2024 door mr. W.A.M. van Schendel, voorzitter, L.C. Hauben, drs. E.M.H. Lemaier, A. Olgun en A. Pruis, leden, in tegenwoordigheid van mr. D.C. Koene, secretaris, en mr. G.A. van de Sluis, plaatsvervangend secretaris.