Conclusies

Dagblad van het Noorden heeft journalistiek onzorgvuldig gehandeld door een gewijzigde versie te plaatsen van een ingezonden brief van klaagster, waarbij het woord ‘zelfeuthanasie’ is vervangen door ‘euthanasie’. Daarmee is de essentie van de brief – te weten: lezers nu juist te attenderen op het verschil tussen beide vormen van levensbeëindiging – verloren gegaan. Bij de afhandeling van de klacht had de hoofdredacteur niet mogen volstaan met een uitleg van de werkwijze van de krant, maar had hij klaagster verder tegemoet behoren te komen. De Raad doet de aanbeveling aan Dagblad van het Noorden om deze conclusie ruimhartig te publiceren.

H. Runhaar en De Gooi- en Eemlander hebben in het artikel “Agressiezaak loopt nog” met de bovenkop “Politicus dreigde met stiletto” en het artikel “OM krijgt zaak stiletto-politicus niet rond” op journalistiek onzorgvuldige wijze over klager – de bedoelde politicus – bericht. Zonder deugdelijke grondslag is als feit vermeld dat klager een stiletto had en daarmee zijn buurman heeft bedreigd. Bovendien is ten onrechte nagelaten een eerder verkregen reactie van klager adequaat te verwerken. De berichtgeving is hierdoor onjuist, tendentieus, nodeloos grievend en eenzijdig. In die context zijn de vermelding van de persoonlijke gegevens van klager en de publicatie van zijn portretfoto eveneens journalistiek onzorgvuldig. De Raad heeft de bezwaren tegen een update van 26 september 2015 op de website van de krant niet behandeld, omdat deze update een compilatie is van eerdere berichtgeving en de klacht tegen die oorspronkelijke berichten niet tijdig is ingediend. De Raad doet de aanbeveling aan De Gooi- en Eemlander om deze conclusie ruimhartig te publiceren.

De Raad voor de Journalistiek ziet geen aanleiding om een conclusie over een klacht tegen J. Roodnat en NRC Handelsblad (RvdJ 2016/9) te herzien. Verzoekster maakt bezwaar tegen de afwegingen die de Raad in zijn conclusie heeft gemaakt, maar heeft niet aannemelijk gemaakt dat de Raad zijn conclusie op basis van onjuiste constateringen heeft genomen. Dat verzoekster zich niet kan vinden in de overwegingen en het oordeel van de Raad, is onvoldoende om een verzoek tot herziening te honoreren.

De Raad voor de Journalistiek ziet geen aanleiding om een conclusie over een klacht betreffende het televisieprogramma De Rijdende Rechter (RvdJ 2016/7) te herzien. Verzoekers hebben niet aannemelijk gemaakt dat de Raad zijn conclusie op basis van onjuiste constateringen heeft genomen. Dat zij zich niet kunnen vinden in de overwegingen en het oordeel van de Raad, is onvoldoende om een verzoek tot herziening te honoreren. Herziening alleen op grond van (aanvullende) stellingen is niet mogelijk.

RTV Oost heeft in een reeks artikelen op journalistiek onzorgvuldige wijze aandacht besteed aan geschillen tussen de gemeente Staphorst (klaagster) en een aantal boze burgers. De berichtgeving is ‘opgehangen’ aan vijf concrete gevallen, die symbool zouden staan voor het grote geheel. Dat laatste is echter onvoldoende aannemelijk geworden. Daarbij komt dat steeds is bericht vanuit de visie van de ‘boze burgers’, die als feitelijk juist is gepresenteerd. De omroep had vaker het standpunt van de gemeente dan wel de visie van de wederpartijen (in de conflicten met de ‘boze burgers’) behoren op te nemen. De Raad voor de Journalistiek vindt dat RTV Oost stelselmatig te eenzijdig over de kwesties heeft bericht en bij de gemiddelde lezer/kijker ten onrechte de indruk heeft gewekt dat de handelwijze van de gemeente in het algemeen niet deugt. Overigens heeft de Raad de bezwaren van de gemeente tegen berichtgeving tot en met 13 juli 2015 niet behandeld, omdat de klacht op deze onderdelen niet tijdig is ingediend. De Raad doet de aanbeveling aan RTV Oost om deze conclusie ruimhartig te publiceren.

B. van Sluis, Dagblad van het Noorden en de Leeuwarder Courant hebben in het artikel “Mist rond organisator loopwedstrijden” op journalistiek zorgvuldige wijze bericht over Stichting Loopevenementen en een van haar bestuurders (klagers). Het artikel is gebaseerd op deugdelijk onderzoek, waarbij diverse onafhankelijke bronnen zijn geraadpleegd. In de publicatie is ook duidelijk inzicht gegeven in dit onderzoek. Bovendien heeft Van Sluis op faire wijze wederhoor toegepast. Dat klagers aldus niet adequaat hebben gereageerd, kan Van Sluis niet worden verweten. Ten slotte bestaat geen aanleiding voor de conclusie dat de privacy van de bestuurder van de Stichting onnodig is aangetast.

B. van den Berg, F. Tieskens en RTL Nieuws hebben op journalistiek zorgvuldige wijze informatie vergaard en uitgezonden over een lezing die prof. dr. G.J.R. Maat (klager) heeft gegeven over het identificatieproces van de MH17-ramp. Dat Van den Berg en Tieskens zich ‘undercover’ toegang hebben verschaft tot de lezing en daar met verborgen opname-apparatuur geluidsopnamen hebben gemaakt was in dit geval niet ontoelaatbaar. RTL Nieuws mocht het als een misstand beschouwen dat klager in zijn lezing naar verwachting (opnieuw) gevoelig materiaal zou tonen en uitlatingen zou doen over de ramp die (nog) niet via geëigende kanalen openbaar waren gemaakt, terwijl de lezing niet beperkt zou zijn voor studenten uit het vakgebied van klager. Het is aannemelijk dat RTL Nieuws die misstand niet aan de orde heeft kunnen stellen zonder de door haar toegepaste werkwijze. RTL Nieuws is vervolgens zeer zorgvuldig te werk gegaan door nader onderzoek te verrichten en alle betrokken partijen – onder wie ook klager – vooraf te informeren en zonodig om wederhoor te vragen. In de publicaties is op passende wijze over de kwestie bericht, waarbij voldoende aandacht is besteed aan de namens klager uitgebrachte verklaring.

De Raad voor de Journalistiek acht zich niet bevoegd te oordelen over een klacht tegen V. van der Boon en Het Financieele Dagblad. De klacht van mr. L.M. Broekkamp (klager) betreft de (volgens hem) door Google gestelde voorwaarde dat het internetartikel “Hypotheekadviseurs, notaris en advocaat veroordeeld voor fraude” alleen uit de zoekresultaten wordt verwijderd met toestemming van Van der Boon en/of Het Financieele Dagblad. De klacht heeft in de kern betrekking op het al dan niet meewerken aan een door Google in het leven geroepen procedure. Dit kan niet als ‘journalistieke gedraging’ worden aangemerkt.

A. Kamsteeg, hoofdredacteur van het tijdschrift Zelfbeschikking heeft journalistiek onzorgvuldig gehandeld door een afspraak met klaagster over het niet-vermelden van haar naam, te schenden. De wijze waarop Kamsteeg de klacht heeft afgehandeld is niet onzorgvuldig. Op verzoek van klaagster ziet de Raad af van de aanbeveling aan Zelfbeschikking om deze conclusie integraal of in samenvatting te publiceren.

R. Ranzijn en het Noordhollands Dagblad hebben op journalistiek zorgvuldige wijze aandacht besteed aan een strafzaak tegen klager. In berichtgeving over strafzaken is het journalistiek gebruikelijk om de voornaam, initiaal van de achternaam, leeftijd en woonplaats van de betrokkene te vermelden. Bovendien was ook klagers voornaam vervangen door een initiaal en was de aanduiding van zijn woonomgeving verbreed naar de gemeente waaronder de woonplaats valt. Het is journalistiek relevant om te vermelden in welke plaats een gebeurtenis heeft plaatsgevonden. Hoewel het hier de voormalige woonplaats van klager betreft en hij zich vanwege de eerdere publiciteit genoodzaakt had gevoeld te verhuizen, is de combinatie van de gegevens toelaatbaar. Het is niet aannemelijk dat klager door het combineren van deze gegevens in de berichtgeving voor het grote lezerspubliek, buiten de voormalige woonkern van klager, eenvoudig identificeerbaar is.