Conclusies

Peter R. de Vries, Strix Television en RTL Nederland hebben in een uitzending van het programma Internetpesters Aangepakt op journalistiek zorgvuldige wijze aandacht besteed aan ‘catfishing’ ofwel identiteitsdiefstal op social media en de (mogelijke) betrokkenheid van klaagster daarbij. Het gebruik van een verborgen camera was in dit geval niet ontoelaatbaar. Het uitgezonden materiaal bevat concretiseringen en bijzonderheden ten aanzien van de handelwijze van klaagster, die aan de uitzending authenticiteit en daarmee een relevante meerwaarde gaven. Het is niet aannemelijk dat dit ook op een andere wijze gerealiseerd had kunnen worden. Verder is niet aannemelijk dat klaagster door de wijze waarop zij is aangeduid voor een groot publiek identificeerbaar is geworden. De Vries c.s. zijn op een journalistiek gebruikelijke wijze voldoende terughoudend geweest in de aanduiding van klaagster. Dat klaagster – naar zij stelt – een problematische relatie met haar vader heeft, maakt niet dat De Vries c.s. journalistiek ontoelaatbaar hebben gehandeld. Ten slotte vindt de Raad het uit klaagsters handen ‘grissen’ van haar telefoon een grensgeval. Deze vergaande actie is onder de omstandigheden van dit geval nog toelaatbaar.

J. Dohmen en NRC Handelsblad hebben ten aanzien van de inhoud van de artikelen “Onderzoek integriteit Denk-voorzitter Öztürk”, “De zaken van Selçuk Öztürk”, “Geheim dealtje bij een zorginstelling” en “De vier ‘leugens’ van NRC” niet journalistiek ontoelaatbaar gehandeld. Zij hebben deugdelijk onderzoek verricht en de artikelen opgesteld aan de hand van de destijds voorhanden feiten en omstandigheden. Bovendien hebben ze voldoende wederhoor toegepast voordat zij tot publicatie overgingen. Dat S. Öztürk (klager) daarvan geen adequaat gebruik heeft gemaakt, kan Dohmen en de krant niet worden verweten.
Wel vindt de Raad dat de kop “Onderzoek integriteit Denk-voorzitter Öztürk” en de onderkop “Vastgoed-deal – Twee zorginstellingen verdenken Kamerlid Öztürk van laakbaar handelen bij zakelijke transacties in zijn vorige leven als zakenman.” van het voorpagina-artikel te stellig en daarmee onjuist zijn. Ten onrechte is als feit gepresenteerd dat er een integriteitsonderzoek naar klager wordt verricht. Het gaat om een onderzoek naar de interne bedrijfsvoering binnen zorginstelling Daelzicht. Dat klager bij een van die transacties betrokken is geweest en dat in het onderzoeksrapport is vermeld dat ‘de bevindingen geen verwijten jegens hem bevatten’, maakt niet dat kan worden gesproken van een integriteitsonderzoek ‘naar klager’. Verder was zorginstelling Reinaerde zich ten tijde van de publicatie aan het beraden op een onderzoek. Aldus bestaat onvoldoende grond voor de in de onderkop als feit gepresenteerde bewering dat de instellingen klager ‘verdenken van laakbaar handelen’. Daarom hebben Dohmen en de krant ten aanzien van de kop en onderkop van het voorpagina-artikel onzorgvuldig gehandeld.
De Raad doet de aanbeveling aan NRC Handelsblad deze conclusie ruimhartig te publiceren.

De Raad voor de Journalistiek ziet geen aanleiding om een conclusie over een klacht tegen de Volkskrant (RvdJ 2017/6) te herzien. Verzoekster maakt bezwaar tegen de afwegingen die de Raad in zijn conclusie heeft gemaakt, maar heeft niet aannemelijk gemaakt dat de Raad zijn conclusie op basis van onjuiste constateringen heeft genomen. Dat verzoekster zich niet kan vinden in de overwegingen en het oordeel van de Raad, is onvoldoende om een verzoek tot herziening te honoreren.

De Raad voor de Journalistiek ziet geen aanleiding om een conclusie over een klacht tegen de Advocatie.nl (RvdJ 2017/4) te herzien. Verzoeker maakt bezwaar tegen de afwegingen die de Raad in zijn conclusie heeft gemaakt, maar heeft niet aannemelijk gemaakt dat de Raad zijn conclusie op basis van onjuiste constateringen heeft genomen. Dat verzoeker zich niet kan vinden in de overwegingen en het oordeel van de Raad, is onvoldoende om een verzoek tot herziening te honoreren.

De Gelderlander, het AD en DeOndernemer.nl hebben in een reeks berichten op journalistiek zorgvuldige wijze aandacht besteed aan het evenement Taptoe Arnhem/Arnhem Tattoo, een initiatief van klagers. Niet is gebleken dat de berichtgeving relevante onjuistheden bevat. Bovendien zijn klagers – een stichting en haar oprichter/voorzitter – in de gelegenheid gesteld te reageren en hun wederhoor is op journalistiek aanvaardbare wijze weergegeven. Dat klagers op een gegeven moment niet meer bereikbaar waren voor commentaar, kan de betrokken media niet worden verweten. Vast staat verder dat de voorzitter zich heeft geprofileerd als het gezicht van de stichting en het evenement in Arnhem. Aldus konden klagers als het ware vereenzelvigd worden. Het was journalistiek relevant om in het kader van berichtgeving over de organisatie van het evenement, waar zich al problemen voordeden, tevens aandacht te besteden aan de aanhouding van de voorzitter van de stichting in een ander verband. Dit brengt ook mee dat in dit geval de naamsvermelding van de voorzitter – die een zekere mate van bekendheid genoot – relevant was. Het is niet journalistiek onzorgvuldig dat de media niet direct na de aanhouding van de voorzitter zijn overgegaan tot anonimisering van de berichtgeving. Van een onevenredige aantasting van diens privacy is geen sprake.

De heer X heeft geklaagd over een uitzending van het televisieprogramma Internetpesters Aangepakt, waarin aandacht aan hem is besteed. De Raad doet geen inhoudelijke uitspraak over  de klacht tegen Peter R. de Vries, Strix Television B.V. en RTL Nederland B.V., omdat deze niet op de juiste wijze eerst aan het betrokken medium is voorgelegd.

I. Penris en AD Utrechts Nieuwsblad hebben in de artikelen “Kort geding van vluchteling tegen opvang in Overvecht” en “Zakenvrouw knokt tegen komst opvang Overvecht” aandacht besteed aan een door klaagster aangespannen kort geding. Penris heeft de informatie over de zaak weliswaar onder embargo van de rechtbank verkregen, maar gelet op de door de rechtbank gehanteerde gedoogregeling en het contact dat hij met de raadsman van klaagster heeft gehad, heeft Penris noch de krant ontoelaatbaar gehandeld door over de kwestie te publiceren. Verder is geen sprake van onjuiste, suggestieve berichtgeving. Bovendien was de vermelding van de naam van klaagsters onderneming toelaatbaar, aangezien het bedrijf een essentiële rol speelde in de kwestie. Penris en de krant hebben echter wel journalistiek onzorgvuldig gehandeld door tevens de persoonlijke gegevens van klaagster te vermelden. Ten slotte meent de Raad dat P. van den Bosch, hoofdredacteur van AD Regio, onzorgvuldig heeft gehandeld door niet tijdig inhoudelijk in te gaan op de klacht. Hij heeft daarvoor terecht later zijn excuses aangeboden. De Raad doet de aanbeveling aan AD Utrechts Nieuwsblad deze conclusie ruimhartig te publiceren.

M. Hulspas en de Volkskrant hebben in het artikel “Uniek materiaal voor een fraai complotdenkersboek” het boek ‘Complotdenkers’ van M. Reijnders gerecenseerd. In dat verband heeft Hulspas zich ook uitgelaten over M. Kat (klager). De vrijheid van een recensent strekt zich ook uit tot het verkondigen van zijn mening over personen die onderwerp zijn van het besproken werk c.q. een relevant deel uitmaken van de inhoud ervan. Het is voldoende duidelijk dat de recensie prikkelend is bedoeld en de persoonlijke mening van Hulspas over (onder anderen) klager betreft. Gelet op het feit dat klager zelf de publiciteit niet schuwt, zal hij zich een zekere mate van kritische en polemische bejegening moeten laten welgevallen. In dat licht bezien is de recensie niet zodanig kwetsend of beledigend, dat daarmee grenzen zijn overschreden van wat journalistiek zorgvuldig is.

Omdat Opgelicht?! niet meedoet aan de procedure van de Raad voor de Journalistiek, heeft de Raad de klacht van de heer X tegen S. van Asseldonk en Opgelicht?! niet inhoudelijk behandeld. De Raad gaat in deze situatie alleen tot behandeling van de klacht over in het bijzondere geval dat deze van algemene strekking of principieel belang is. Daarvan is hier niet gebleken.

De Twentsche Courant Tubantia heeft in het artikel “Baasje uit Geesteren eist ‘ontvoerde’ dog Baron terug” aandacht besteed aan een rechtszaak waarbij klaagster is betrokken. De krant heeft niet ontoelaatbaar gehandeld door de naam van klaagster te vermelden en een foto van de hond te plaatsen. Wel vindt de Raad dat de krant journalistiek onzorgvuldig heeft gehandeld door de naam en vestigingsplaats van het bedrijf van klaagster te vermelden. De Raad doet de aanbeveling aan De Twentsche Courant Tubantia deze conclusie ruimhartig te publiceren.