Conclusies

P. Koster en AD De Dordtenaar hebben in het artikel “Dordrecht Pride en gemeente ruziën over tegenwerking en gebrekkige boekhouding” op journalistiek zorgvuldige wijze bericht over Stichting Dordrecht Pride en haar voorzitter L. Lenskens. Voor de gemiddelde lezer is duidelijk dat het gaat om een geschil tussen klagers en de gemeente. Het standpunt van klagers over de kwestie is uitvoerig in de berichtgeving verwerkt. Er is een duidelijk onderscheid gemaakt tussen feiten, beweringen en meningen. Het stond Koster en AD De Dordtenaar vrij om een uitlating van de gemeente als tussenkop te gebruiken. Er is geen sprake van niet-waarheidsgetrouwe of tendentieuze berichtgeving.

De Raad voor de Journalistiek ziet geen aanleiding om een conclusie over een klacht van J. te Nijenhuis tegen F. van Jole en Joop.bnnvara.nl (RvdJ 2019/46) te herzien. Verzoeker maakt bezwaar tegen de afwegingen die de Raad in zijn conclusie heeft gemaakt, maar heeft niet aannemelijk gemaakt dat de Raad zijn conclusie op basis van onjuiste constateringen heeft genomen. Dat verzoeker zich niet kan vinden in de overwegingen en het oordeel van de Raad, is onvoldoende om een verzoek tot herziening te honoreren.

AD De Dordtenaar heeft in de artikelen “Raad van State: Bed and breakfast Allegro is legaal” en “Blij met uitspraak Raad van State bed and breakfast Heerjansdam” aandacht besteed aan een bestuursrechtelijke procedure waarbij klagers zijn betrokken. De uitspraak van de Raad van State is op een juiste journalistieke wijze vertaald.
Met de zin “Een jaar geleden vingen omwonenden ook al eens bot bij dezelfde instantie, maar met de vaststelling van een nieuw bestemmingsplan voor het gebiedje zagen zij hun kans schoon om de kwestie opnieuw voor te leggen.” is echter op journalistiek onzorgvuldige wijze bericht over de achtergronden van de kwestie. Klagers hebben in dezelfde zaak zowel een bodemprocedure gevoerd als een verzoek om een voorlopige voorziening ingediend. Het is daarom feitelijk onjuist dat zij de kwestie ‘opnieuw’ hebben voorgelegd. De onzorgvuldigheid wordt bovendien versterkt door de woordkeuze ‘zagen zij hun kans schoon’. Hierdoor zijn klagers onnodig negatief neergezet.
Ten slotte stelt de Raad vast dat de namen van klagers niet zijn vermeld. Het is niet aannemelijk dat zij voor het grote publiek identificeerbaar zijn. Van een disproportionele aantasting van de privacy van klagers is geen sprake.
De Raad voor de Journalistiek doet de aanbeveling aan AD De Dordtenaar om deze conclusie ruimhartig te publiceren.

A. Brandriet en AD Groene Hart hebben in het artikel “Echtpaar werd vastgebonden bij gewapende woningoverval in Boskoop” op journalistiek zorgvuldige wijze bericht over klager – zoon van het echtpaar – en zijn bedrijf. Het is aannemelijk dat klager, zijn familie en zijn bedrijf in de regio een zekere bekendheid genieten. In het artikel is een journalistiek relevante koppeling gemaakt tussen de overval, het bedrijf van klager en de beurs die op de dag van publicatie plaatsvond. Daarbij komt dat geen criminele relatie is gelegd tussen de overval en klagers bedrijf. Van een onevenredige aantasting van de (privacy)belangen van klager is geen sprake.

S. Rietveld en Zembla (gezamenlijk: Zembla) hebben in de uitzending “Bankieren voor Moskou” bericht over (vermeende) betrokkenheid van Nederlandse banken en ondernemingen bij internationale witwaspraktijken in het algemeen en over een onderneming waarvan klager in het verleden medeaandeelhouder is geweest in het bijzonder. De uitzending is toegespitst op klager, waarbij is vermeld dat hardnekkige geruchten bestaan over zijn betrokkenheid bij het witwassen van crimineel geld en dat hij zou hebben samengewerkt met crimineel Klaas Bruinsma. Zembla heeft onvoldoende onderbouwd dat er aanleiding bestond om klager in de uitzending te betrekken op de wijze zoals zij heeft gedaan. Daarbij neemt de Raad mede in aanmerking dat de geraadpleegde deskundige zich niet over (de rol van) klager heeft uitgelaten en dat kennelijk ook bewust niet heeft wíllen doen. Volgens de Raad had Zembla ook kunnen nalaten te berichten over klager of in ieder geval op een meer terughoudende wijze over hem kunnen berichten, zonder dat dit afbreuk zou hebben gedaan aan de inhoud en nieuwswaarde van de uitzending. Door dit na te laten hebben Rietveld en Zembla de (privacy)belangen van klager disproportioneel geschaad en journalistiek onzorgvuldig gehandeld. De Raad voor de Journalistiek doet de aanbeveling aan Zembla om deze conclusie ruimhartig te publiceren.

S. Keukenkamp en de Stentor hebben in het artikel “Wiet en pillen op Lowlands in Biddinghuizen: Genoeg drugs, maar ook geen Sziget-achtige toestanden” aandacht besteed aan drugsgebruik op het festival Lowlands. In dat verband zijn de volledige namen van klagers en hun woonplaats vermeld, waarbij een foto van hen is geplaatst. De Raad laat in het midden of klagers aanvankelijk toestemming hebben gegeven tot het publiceren van hun achternamen, nu de standpunten van partijen daarover lijnrecht tegenover elkaar staan en de Raad niet kan vaststellen welk standpunt juist is. Dat neemt niet weg dat Keukenkamp en de Stentor hadden moeten voldoen aan het verzoek van klagers tot verwijdering van hun achternamen uit het online artikel. Met het gepubliceerd houden van die achternamen wordt de privacy van klagers verder aangetast dan in het kader van de berichtgeving redelijkerwijs noodzakelijk is. Daarbij is relevant dat klagers in verband worden gebracht met strafbare feiten. Door het verzoek van klagers af te wijzen hebben Keukenkamp en de Stentor journalistiek onzorgvuldig gehandeld. De Raad voor de Journalistiek doet de aanbeveling aan de Stentor om deze conclusie ruimhartig te publiceren.

W. Groeneveld, Sikkom.nl en NDC mediagroep B.V. (gezamenlijk: Sikkom) hebben van 16 augustus 2018 tot en met 21 maart 2019 in een aantal artikelen aandacht besteed aan J.R. Camera c.s. (klagers). Daarnaast heeft Groeneveld zich in uitzendingen van het televisieprogramma Foute Boel en het online programma #BOOS over klagers uitgelaten. De berichtgeving – die in onderlinge samenhang is beoordeeld – bevat diverse ernstige beschuldigingen aan het adres van klagers, waarbij zij onder meer in verband worden gebracht met strafbare feiten. Sikkom heeft onvoldoende duidelijk gemaakt dat voor haar aanleiding bestond om te berichten over klagers op de wijze zoals zij heeft gedaan. Sikkom heeft in de berichtgeving onvoldoende inzicht gegeven in het verrichte onderzoek en het beschikbare bronnenmateriaal. Ook mocht Sikkom niet redelijkerwijs ervan uitgaan dat klagers stelselmatig zouden weigeren op de beschuldigingen te reageren, op grond waarvan niet van haar kon worden verlangd dat zij klagers nogmaals zou benaderen. Gezien de ernst van de gepubliceerde beschuldigingen kan niet worden geconcludeerd dat Sikkom aan de verplichting tot toepassing van wederhoor heeft voldaan. Bovendien heeft Sikkom zich bediend van onnodig grievend taalgebruik. Met de kop “Gomorra in Grunn: verhuurder Joshua Camera laat een spoor van ellende achter”, die een verwijzing naar de Italiaanse maffia bevat, is het tendentieuze karakter van de berichtgeving ten onrechte versterkt. Sikkom heeft met de hiervoor omschreven gedragingen journalistiek onzorgvuldig gehandeld.
Ten slotte is niet gebleken dat Sikkom met haar handelwijze een of meerdere incidenten heeft uitgelokt met de kennelijke bedoeling nieuws te creëren. Op dit punt is geen sprake van journalistiek onzorgvuldig handelen.
De Raad doet de aanbeveling aan Sikkom.nl om deze conclusie integraal of in samenvatting te publiceren.

De Raad voor de Journalistiek ziet geen aanleiding om een conclusie over een klacht van de heer J.A. Zijlstra tegen de heer W. Maresch (RvdJ 2019/38) te herzien. Verzoeker maakt bezwaar tegen de afwegingen die de Raad in zijn conclusie heeft gemaakt, maar heeft niet aannemelijk gemaakt dat de Raad zijn conclusie op basis van onjuiste constateringen heeft genomen. Dat verzoeker zich niet kan vinden in de overwegingen en het oordeel van de Raad, is onvoldoende om een verzoek tot herziening te honoreren.

Nieuwe Revu heeft met de herpublicatie van het artikel “Zomer ’84 in Nederland – De wanhopige jacht op de zon” journalistiek onzorgvuldig jegens klaagster gehandeld. De journalist dient voorafgaand aan publicatie in het algemeen – en ten aanzien van privacy in het bijzonder – een belangenafweging te maken. Dit geldt evenzeer ten aanzien van herpublicaties, te meer naarmate meer tijd is verstreken tussen de eerste publicatie en de voorgenomen herpublicatie. Niet voldoende is dat de betrokkene zich inmiddels niet meer wil herkennen in de in de eerste publicatie gedane berichtgeving. Er kunnen zich evenwel situaties voordoen waarin herpublicatie voor degene die herkenbaar in de publicatie voorkomt, zodanig belastend is dat daarmee de belangen van de betrokkene onevenredig worden geschaad. Uit niets is echter gebleken dat de vereiste belangenafweging is gemaakt. De Raad voor de Journalistiek doet de aanbeveling aan Nieuwe Revu om deze conclusie ruimhartig te publiceren.

J. Bouten en De Limburger hebben in het artikel “’Wij willen de hondjes houden tot ze doodgaan’” op journalistiek zorgvuldige wijze over klagers bericht. Bouten heeft zelfstandig onderzoek verricht en waar nodig wederhoor toegepast. Niet is gebleken dat de artikelen relevante feitelijke onjuistheden bevatten. Er bestaat geen aanleiding voor de conclusie dat de berichtgeving niet-waarheidsgetrouw of tendentieus is. De privacy van klagers is niet onevenredig geschaad. Ten slotte heeft de hoofdredacteur serieus op de klacht gereageerd.